Week 4: Pracht en praal in Uzbekistan

Vanuit Shymkent rijden we naar het National Park Sairam Ugam. Onderweg videobellen we met Noor wat erg goed gaat. Het is lekker warm en we rijden door kleine dorpjes naar zo’n 1500 meter. De witte toppen zijn indrukwekkend het landschap mooi, op de grens met Uzbekistan. Opgetogen lunchen we langs een rivier en even later betalen we toegang bij de ranger (900 Tenge) en kiezen kampeerplek nr. 4 uit. ’s Avonds koelt het lekker af en maakt Joost een vuur. De volgende dag begint lekker zonnig. Ik doen een wasje, Joost repareert zijn stoel en maakt kennis met mensen van de Duits-Kazachse Speleologen vereniging die langsrijden. Helaas begint het rond de middag te regenen. Het koelt af en we lunchen onder de luifel. Een ranger steekt z’n hoofd om de hoek en meldt ons dat er mensen van de National Geographic Kazachstan graag foto’s van ons willen maken met een rugzak om. We zijn geen wandelaars maar poseren lukt best wel. Eerst samen maar Joost alleen valt wat beter in de smaak. Hij krijgt een grote camera in de hand gedrukt en een rugzak om en moet allerhande poses aannemen. Er is ook iemand uit Thailand bij. Ik vind het vreselijk lachwekkend, maar zeker leuk. Wel frustrerend dat ik het Russisch zo slecht beheers. ’s Avonds kijken we een James Bond want buiten is het onaangenaam.

Op woensdag 22/5 rijden we naar de Oezbeekse grens. Die staat niet aangegeven, maar gelukkig heb ik een waypoint. De Kazachse kant is in 20 minuten gepiept. We rijden de brug op in niemandsland en iemand gebaart dat we de vrachtwagens voorbij mogen, maar dat lukt niet. We staan er een uur in de brandende zon. Als we er eindelijk langs kunnen, ben ik als passagier zo door douane heen. Ik zeg ‘Assalom aleikum’ tegen de beambte en krijg een enorme glimlach en een hand terug. Welcome in Uzbekistan! Iedereen is bijzonder aardig. Bij Joost duur het veel langer omdat die de auto moet importeren. Een schimmig proces, maar vooral erg tijdrovend. Bij de veterinary control probeert de man ons 8000 som te laten betalen. Ik zeg in het Russisch dat we nog geen som hebben en waarom moeten we eigenlijk betalen? Hij geeft het op en probeert daarna wel een gesprekje met me aan te knopen. De douanebeambte klimt in de camper unit en wil alle laadjes zien. Vooral bij iets wat op medicijnen lijkt, willen ze weten wat het is. Joost biedt hem een Fishermans friend aan en het is heel duidelijk dat ie die niet lekker vindt! Niet onvriendelijk maar de hele procedure duurt 3 uur. Direct buiten de poort kopen we een verzekering voor 3 dollar en proberen we de bedelaars en geldwisselaars van ons af te schudden. Eindelijk Tashkent in. De grootste stad van Uzbekistan met grootstedelijk rijdgedrag: chaotisch en snel. Joost heeft er geen problemen mee. Geld krijgen in Oez is lastig, maar de situatie is drastisch verbeterd nu de regering de officiële wisselkoers gelijk getrokken heeft met de zwarte markt en de zwarte markt illegaal heeft verklaard. Helaas zijn geldautomaten nog lastig te vinden en bovendien heb je een Visa-kaart nodig (heb ik gelukkig geregeld). Ik navigeer ons naar een Visa-automaat en het lukt inderdaad om er Som uit te krijgen (commissie 4%!). Dollars trekken kan ook (1,5% commissie). We rijden naar het Gulnara guesthouse en daar nemen we een double met airco voor 42 dollar (redelijk duur voor hier). Het is inmiddels een uur eerder dan in Kaz, maar we hebben wel trek. De host beveelt ons een café aan en daar gaan we naar binnen. We bestellen met weinig woorden wat en eten erg lekker lamsgehaktballetjes in tomatensaus met groenten, brood en yoghurtdip. We lopen nog even door de bazaar en proberen dollars te pinnen, ook dat lukt. We vallen als een blok in slaap. Na een prima ontbijtje rijden we langs de Ucell voor een simkaart. Die kost maar liefst 26.000 som (zeg 2,60 Euro). Dan denken we wel even naar Samarkand te rijden (300 km) en dat valt vies tegen. De weg is druk en hier en daar slecht. Ook komen we achter een enorm transport met politiebegeleiding te zitten waar niemand langs kan.
De Uzbeken worden helemaal gek en proberen allemaal zo dicht mogelijk vooraan te komen. Wat een gekte! De chaos is helemaal compleet als blijkt dat de 5^evrachtwagen niet onder de bekabeling over de weg kan en er iemand met een lange stok de kabels over de lading heen moet helpen. We proberen nog even ergens diesel te tanken (= erg moeilijk te krijgen hier) en worstelen wat met de enorme hoeveelheden soms (10.000 som is 1 Euro). Op weg naar het hostel rijden we iets verkeerd en komen we in een achterafweggetje terecht. Een klein autootje rijdt ons achterop al toeterend en knipperend. Met de situatie van vanmiddag in het achterhoofd denken we dat het weer zo’n heethoofd is, maar nee, hij vraagt waar we naar toe willen om ons te helpen. Zo aardig. Het hostel is een overlanders plek, maar het is er helaas erg rustig. De kamer is een allegaartje met kitsch gordijntjes. De bedden van bedenkelijke kwaliteit. We worden echter aardig onthaald met thee, koekjes en kersen en de broer wordt direct opgetrommeld als ik aangeef dat ik een tandarts nodig heb. Ik voelde wat raars aan mijn kies en in de spiegel zag ik tot mijn schrik een enorm gat aan de zijkant. Dat kan ik niet 3 maanden ongemoeid laten. De broer meldt zich direct en neemt ons mee naar een tandarts, nog geen 100 meter van het hostel. Het ziet er allemaal prima uit en de jonge man vult werkelijk keurig mijn kies. En wil natuurlijk nog wel even op de foto. Opgelucht eten we in de buurt een hapje bij een lieve oma die wel erg graag wil dat ik nog even wat op een filmpje zeg over haar kookkunsten. We slapen als een os op de wonderlijke matrassen.

Bij het heerlijke ontbijtje (met o.a. rijstepap, mjam) ontmoeten we een Fins echtpaar dat in Frankrijk woont en met 5 (!) kinderen met de trein naar Vladivostok reist. Leuk verhaal. Samarkand is een belangrijke plaats op de oude Zijde Route en wemelt van groots erfgoed. Het regent flink en dus wachten we nog even. Met jassen aan gaan we naar de Registon, de highlight van Samarkand. Dit is een groot plein met 3 madrassah’s (koranscholen) er omheen. We nemen een enthousiaste gids die in hoog tempo kennis op ons afvuurt. Ze leidt ons ook langs allerhande souvenirwinkeltjes die in de vroegere leslokalen zitten, en dat blijkt heel interessant, We leren van alles over papier-maché, keramiek (iedere soort heeft z’n eigen geluid) en zijde (test: steek een draadje in de fik, echt zijde brandt niet). Bij de laatste verkoper moet ik uit een tafel met doeken de echte zijde kiezen, dat gaat dus niet goed, de meesten zijn nep (en branden dus). De madrassah’s zijn prachtig en de zon begint te schijnen. We laten de jassen achter in het hostel (triple A locatie naast de Registon) en lopen naar de moskee van Bibi-Khanum. Ook prachtig en authentieker zonder winkeltjes. Daarna lopen we over de bazaar en door naar de tombe van Karimov waar hele busladingen Uzbeken hun respect betuigen. We eindigen de culturele dag bij Shoh-i-Zinda een laan met allerhande prachtige mausolea. Zo, de overdosis blauwe tegeltjes is binnen. We nemen een ijsje en lopen terug door achterafstraatjes. Zo leuk, op straat worden we vaak aangesproken. Of het zijn giechelende meisjes die eerst vragen of we Engels spreken en vervolgens willen weten waar we vandaan komen en wat we van Samarkand vinden. Of het zijn jonge/oudere mannen die vragen waar we vandaan komen, hoe ze heten en dan ogenblikkelijk hun uiterste best doen om zoveel mogelijk namen van Nederlandse voetballers op te noemen. ‘s Avonds eten we bij een goed Uzbeeks restaurant (Besh Chinor) heerlijke salades, frietjes, brood en lams en kipshasliks. De tafel staat vol voor 8 Euro. De ober is een jonge economiestudent met veel charme en legt ons in detail de kaart in het Engels uit (en noemt een hele rits NL voetballers). De taxi zet ons af bij de verlichte Registon, prachtig en we nemen nog een echte cappuccino (1,50 Euro!).

Het zit niet mee met het weer, want het komt weer met bakken uit de hemel. Met paraplu gaan we op pad naar het mausoleum van Temur, als ik het goed gelezen heb een vreselijk megalomane man die al moordend zijn rijk wist uit te breiden van Delhi tot Baghdad en Volgograd. Het mausoleum is erg indrukwekkend met veel goud.We lopen nog wat richting het Central Park, maar met regen is dat niet leuk. We besluiten te gaan lunchen in Old City en begeven ons daarna naar het wijnmuseum. Een wat? Jawel, hier begonnen ze al in de 8^eeeuw met wijnmaken en na de proeverij kan ik melden, zeker niet onverdienstelijk. De man zegt geen Engels te kunnen, maar verteld honderduit en moedigt ons aan om alles op te dronken (1 witte, 2 rode, 4 dessertwijnen, 2 cognacs en 1 ‘balsam’). De dessertwijnen, waaronder een ijswijn, zijn echt heerlijk. De balsam ruikt alsof je in de bazaar naast een specerijenkraam staat en smaakt top (45%). Is als ‘viagra’ volgens de man. We nemen 3 flessen mee en gaan enigszins beneveld terug naar het hostel. ‘S avonds eten we bij Mansur Shashlik, the place to be!

We zijn in een totaal ander land beland. De Uzbeken zijn meer Aziatisch, er is geen Landcruiser meer te bekennen, menige vrouw tut zich flink op en de wegen zijn aanmerkelijk slechter dan in Kazachstan. Maar de mensen enthousiast en warm! Vandaag rijden we richting Buchara en daarna weer terug om Tadzikistan in te gaan. Tot later!

Liefs,

Marijke